Ontwikkelpad kinderopvang: praktijkleren in de bso, gastouderopvang en dagopvang

Nieuwsbericht | 22-11-2023 | 15:48

Het Ontwikkelpad is een maatwerktraject waarmee medewerkers kunnen in- én doorstromen in de kinderopvangsector (bso, gastouderopvang en dagopvang). Een kandidaat, ook met een afstand tot de arbeidsmarkt, kan instappen in de functie groepshulp. Voor deze functie gelden geen opleidingseisen. Vervolgens leert hij of zij in de praktijk. Dit praktijkleren kan worden afgesloten met een mbo-praktijkverklaring en/of mbo-certificaat of diploma. De school begeleidt samen met de praktijkopleider de kandidaat bij het leren. In de sociaal-maatschappelijke begeleiding van de kandidaat hebben ook andere partijen een rol.

De groepshulp leert licht verzorgende en huishoudelijke werkzaamheden en/of het begeleiden van kinderen tijdens activiteiten. De groepshulp ondersteunt de pedagogisch medewerker en verlaagt daarmee de werkdruk en versterkt de kracht van het team als geheel. Stapsgewijs leren maakt het laagdrempeliger om door te groeien naar gekwalificeerd pedagogisch medewerker. Dit is geen doel op zich voor iedere werkgever, maar is wel mogelijk voor groepshulpen die dit ambiëren. De verwachting van de branche is dat door het Ontwikkelpad de pool van potentiële medewerkers aanzienlijk vergroot.

Voor wie is het Ontwikkelpad?

Het Ontwikkelpad kan zowel ingezet worden voor groepshulpen als voor werkzoekenden die willen instromen in de kinderopvang.

Voor doelgroep werkenden
De branche en SZW hebben werkgevers opgeroepen zich te melden bij een mbo-instelling voor onderwijs in de derde leerweg en zich in te zetten op professionele ontwikkeling van de doelgroep. We vragen de onderwijsinstellingen om, in afstemming met een leerbedrijf in de kinderopvang en de kandidaat, een scholingsarrangement op maat te adviseren.

Voor doelgroep werkzoekenden
Werkgevers krijgen een oproep zich voor het werven van deze doelgroep te melden bij de Regionale Werkgeversservicepunten. SZW heeft de centrumgemeenten van de arbeidsmarktregio’s opgeroepen de regierol te pakken op de implementatie van Ontwikkelpaden voor werkzoekenden en daarbij de samenwerking te zoeken met onder andere onderwijsinstellingen. De Regionaal Leerwerkloketten bieden scholingsadvies om te komen tot een Ontwikkelpad op maat. Wil je weten welke regio’s zich al hebben gemeld om met het Ontwikkelpad aan de slag te gaan? Klik dan op www.kinderopvang-werkt.nl/ontwikkelpad.

Rol mbo-instelling bij de implementatie van het Ontwikkelpad kinderopvang

Werken met kinderen is ook mogelijk zonder de mondelinge taaleis Nederlands 3F (Wet IKK, vanaf januari 2025). De groepshulp haalt bij voorkeur praktijkverklaring(en) voor de kwalificaties Assistent Dienstverlening (1) en/of Helpende Zorg en Welzijn (2). Een voorkeur van de branche voor werkprocessen is in kaart gebracht. Een andere optie is dat de kandidaat leert met mbo-certificaten. De groepshulp bekwaamt zich voor taken, met civiel effect.

Het recent ontwikkelde keuzedeel ‘Ondersteuning in de kinderopvang’ (K1416) is gericht op pedagogisch vaardigheden en kun je opnemen in het keuzedelenaanbod voor het initieel onderwijs. De student kan zich dan oriënteren of voorbereiden op werken in de kinderopvang. Voor de groepshulp is voor het keuzedeel een mbo-certificaat aangevraagd. Streven is dat OCW dit begin 2024 kan vaststellen.

De mbo-certificaten voor beroepsgericht delen van de kwalificatie Pedagogisch medewerker kinderopvang (C123, C125, C126) zijn zeer gewenste scholingsmogelijkheden. Deze drie mbo-certificaten dekken het beroepsgerichte deel van de kwalificatie. Met drie afgeronde mbo-certificaten en het kunnen aantonen van de mondelinge taalvaardigheid Nederlands 3F, is de kandidaat bevoegd als pedagogisch medewerker en telt mee in de beroepskracht-kindratio (BKR). Een volledig diploma Pedagogisch werk is geen eis, al is het in het kader van de zorgplicht wel wenselijk.

Werkgevers worden gestimuleerd om bovenstaande scholingsmogelijkheden te benutten. Mbo-instellingen krijgen het advies om deze in hun aanbod voor de derde leerweg op te nemen. Voor het kunnen aanbieden van het Ontwikkelpad is het van belang om de juiste diploma-erkenning voor de derde leerweg te hebben, namelijk Assistent Dienstverlening (1), Helpende zorg en welzijn (2) en Pedagogisch medewerker (3/4). Toelichting op deze en andere onderdelen uit de mbo-kwalificatiestructuur, de zogenaamde scholingstegels, vind je in de ‘Handreiking scholingstegels Ontwikkelpad’.

Als mbo-instelling in gesprek met het leerbedrijf

Als je in gesprek gaat met een leerbedrijf is het goed om aan te geven:

• over welke diploma-erkenning(en) voor de derde leerweg jouw mbo-instelling beschikt of wil aanvragen bij DUO
• welke scholingstegels (onderdelen mbo-kwalificatiestructuur) jouw mbo-instelling kan
  aanbieden voor de derde leerweg/ontwikkelpad kinderopvang
• welke scholingstegels jouw instelling gaat opnemen in het aanbod voor de derde leerweg en per wanneer je instelling kandidaten voor deze scholing kan inschrijven

In gesprek met een leerbedrijf in de kinderopvang is het aan jouw mbo-instelling om transparant te zijn in wat de school kan bieden. Het aanbod zal waarschijnlijk vraaggericht tot stand komen. Kortom, het begint met het gesprek tussen leerbedrijf en onderwijsinstelling. Waarbij er nu een helder overzicht is van welke scholingstegels de brancheorganisaties en SZW gezamenlijk stimuleren om het personeelstekort in de kinderopvang aan te pakken met het Ontwikkelpad en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt perspectief te bieden in de kinderopvang.

Ontwikkelpaden voor andere maatschappelijke tekortsectoren

SZW stimuleert op basis van ervaring met het vormgeven van het Ontwikkelpad in de kinderopvang ook ontwikkelpaden in andere tekortsectoren, zoals de zorg, techniek/energie en logistiek. Bij de ontwikkeling zijn naast de brancheorganisaties de diverse partijen betrokken uit de arbeidsmarktregio’s, SBB en uiteraard het mbo-onderwijs. De directie MBO faciliteert waar nodig de ontwikkeling van de diverse ontwikkelpaden.

Alle informatie over het Ontwikkelpad Kinderopvang is te vinden op www.kinderopvang-werkt.nl/ontwikkelpad en via de online ommunicatietoolkit www.campagnetoolkits.nl/ontwikkelpad-kinderopvang. Het Kennispunt MBO Leven lang Ontwikkelen kan private en publieke mbo-onderwijsinstellingen nader informeren over de rol van de mbo-instelling bij de implementatie van het Ontwikkelpad.